Autor: mgr Michał Sokołowski

W przypadku szpiegostwa gospodarczego i ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa, prawo chroni także firmy prywatne przed nieuczciwą konkurencją oraz własnymi pracownikami działającymi na szkodę pracodawcy.

Dobro przedsiębiorcy chroni Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. W rozumieniu ustawy chroniona jest tajemnica przedsiębiorstwa. Zgodnie z art. 11 ust. 4 Ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) – „Przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności” Natomiast czyny karalne przeciwko tajemnicy przedsiębiorstwa oraz działalność nieuczciwej konkurencji wyszczególniają przepisy ogólne ustawy:

„Art. 1. Ustawa reguluje zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji w działalności gospodarczej, w szczególności produkcji przemysłowej i rolnej, budownictwie, handlu i usługach – w interesie publicznym, przedsiębiorców oraz klientów.

Art. 2. Przedsiębiorcami, w rozumieniu ustawy, są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które prowadząc, chociażby ubocznie, działalność zarobkową lub zawodową uczestniczą w działalności gospodarczej.

Art. 3. 1. Czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta.

Art. 3. 2. Czynami nieuczciwej konkurencji są w szczególności: wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa, fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów albo usług, wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług, naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa, nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy, naśladownictwo produktów, pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie, utrudnianie dostępu do rynku, przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną, a także nieuczciwa lub zakazana reklama, organizowanie systemu sprzedaży lawinowej oraz prowadzenie lub organizowanie działalności w systemie konsorcyjnym.

Art. 4. Zagraniczne osoby fizyczne i prawne korzystają z uprawnień wynikających z przepisów ustawy na podstawie umów międzynarodowych obowiązujących Rzeczpospolitą Polską lub na zasadzie wzajemności”

Wyszczególniając działalność nieuczciwej konkurencji zauważymy, że wpisują się w nią czyny związane ze szpiegostwem gospodarczym oraz wykorzystaniem technologii pozyskanych po przez działalność wywiadu przemysłowego. Działania te wpisują się w nieuczciwe i nielegalne pozyskanie tajemnicy przedsiębiorstwa oraz czerpanie z tego tytułu korzyści. Zauważymy tu również elementy dezinformacji jak celowe wprowadzanie w błąd firm konkurencyjnych:

„Art. 5. Czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie przedsiębiorstwa, które może wprowadzić klientów w błąd co do jego tożsamości, przez używanie firmy, nazwy, godła, skrótu literowego lub innego charakterystycznego symbolu wcześniej używanego, zgodnie z prawem, do oznaczenia innego przedsiębiorstwa.

Art. 6. 1. Jeżeli oznaczenie przedsiębiorstwa nazwiskiem przedsiębiorcy może wprowadzić klientów w błąd co do tożsamości z innym przedsiębiorstwem, które wcześniej używało podobnego oznaczenia, przedsiębiorca ten powinien podjąć środki mające na celu usunięcie niebezpieczeństwa wprowadzenia w błąd osób trzecich.

Art. 6. 2. Na żądanie zainteresowanego sąd wyda orzeczenie nakazujące przedsiębiorcy, który później zaczął używać tego oznaczenia, podjęcie stosownych środków zapobiegających, polegających w szczególności na wprowadzeniu zmian w oznaczeniu przedsiębiorstwa, ograniczeniu zakresu terytorialnego używania oznaczenia lub jego używaniu w określony sposób.

Art. 7. 1. Jeżeli wskutek likwidacji, podziału lub przekształcenia przedsiębiorstwa powstanie wątpliwość, który z przedsiębiorców ma prawo używać oznaczenia przedsiębiorstwa zlikwidowanego, podzielonego lub przekształconego, należy ustalić takie oznaczenia, które zapobiegną wprowadzeniu w błąd osób trzecich.

Art. 7. 2. W razie sporu sąd, na żądanie zainteresowanego przedsiębiorcy, ustali oznaczenia przedsiębiorstw, uwzględniając interesy stron oraz inne okoliczności sprawy.

Art. 8. Czynem nieuczciwej konkurencji jest opatrywanie towarów lub usług fałszywym lub oszukańczym oznaczeniem geograficznym wskazującym bezpośrednio albo pośrednio na kraj, region lub miejscowość ich pochodzenia albo używanie takiego oznaczenia w działalności handlowej, reklamie, listach handlowych, rachunkach lub innych dokumentach.

Art. 9. 1. Jeżeli towar lub usługa w miejscu pochodzenia korzysta z ochrony, a z pochodzeniem z określonego regionu lub miejscowości są związane ich szczególne cechy lub właściwości, czynem nieuczciwej konkurencji jest fałszywe lub oszukańcze używanie takich chronionych oznaczeń geograficznych i chronionych nazw pochodzenia.

Art. 9. 2. Czynem nieuczciwej konkurencji jest także używanie oznaczeń i nazw, o których mowa w ust. 1, nawet z dodatkiem „rodzaj”, „typ”, „metoda” albo równoznacznym.

Art. 10. 1. Czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie towarów lub usług albo jego brak, które może wprowadzić klientów w błąd co do pochodzenia, ilości, jakości, składników, sposobu wykonania, przydatności, możliwości zastosowania, naprawy, konserwacji lub innych istotnych cech towarów albo usług, a także zatajenie ryzyka, jakie wiąże się z korzystaniem z nich.

Art. 10. 2. Czynem nieuczciwej konkurencji jest również wprowadzenie do obrotu towarów w opakowaniu mogącym wywołać skutki określone w ust. 1, chyba że zastosowanie takiego opakowania jest uzasadnione względami technicznymi.

Art. 11. 1. Czynem nieuczciwej konkurencji jest przekazanie, ujawnienie lub wykorzystanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa albo ich nabycie od osoby nieuprawnionej, jeżeli zagraża lub narusza interes przedsiębiorcy.

Art. 11. 2. Przepis ust. 1 stosuje się również do osoby, która świadczyła pracę na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego – przez okres trzech lat od jego ustania, chyba że umowa stanowi inaczej albo ustał stan tajemnicy.

Art. 11. 3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się wobec tego, kto od nieuprawnionego nabył, w dobrej wierze, na podstawie odpłatnej czynności prawnej, informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa. Sąd może zobowiązać nabywcę do zapłaty stosownego wynagrodzenia za korzystanie z nich, nie dłużej jednak niż do ustania stanu tajemnicy.

Art. 11. 4. Przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.

Art. 12. 1. Czynem nieuczciwej konkurencji jest nakłanianie osoby świadczącej na rzecz przedsiębiorcy pracę, na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego, do niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych albo innych obowiązków umownych, w celu przysporzenia korzyści sobie lub osobom trzecim albo szkodzenia przedsiębiorcy.

Art. 12. 2. Czynem nieuczciwej konkurencji jest także nakłanianie klientów przedsiębiorcy lub innych osób do rozwiązania z nim umowy albo niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, w celu przysporzenia korzyści sobie lub osobom trzecim albo szkodzenia przedsiębiorcy.

Art. 12. 3. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do, podejmowanych przez związki zawodowe, działań zgodnych z przepisami o rozwiązywaniu sporów zbiorowych.

Art. 13. 1. Czynem nieuczciwej konkurencji jest naśladowanie gotowego produktu, polegające na tym, że za pomocą technicznych środków reprodukcji jest kopiowana zewnętrzna postać produktu, jeżeli może wprowadzić klientów w błąd co do tożsamości producenta lub produktu.

Art. 13. 2. Nie stanowi czynu nieuczciwej konkurencji naśladowanie cech funkcjonalnych produktu, w szczególności budowy, konstrukcji i formy zapewniającej jego użyteczność. Jeżeli naśladowanie cech funkcjonalnych gotowego produktu wymaga uwzględnienia jego charakterystycznej formy, co może wprowadzić klientów w błąd co do tożsamości producenta lub produktu, naśladowca jest zobowiązany odpowiednio oznaczyć produkt.

Art. 14. 1. Czynem nieuczciwej konkurencji jest rozpowszechnianie nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd wiadomości o swoim lub innym przedsiębiorcy albo przedsiębiorstwie, w celu przysporzenia korzyści lub wyrządzenia szkody.

Art. 14. 2. Wiadomościami, o których mowa w ust. 1, są nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd informacje, w szczególności o:

1) osobach kierujących przedsiębiorstwem;

2) wytwarzanych towarach lub świadczonych usługach;

3) stosowanych cenach;

4) sytuacji gospodarczej lub prawnej.

Art. 14. 3. Rozpowszechnianiem wiadomości, o których mowa w ust. 1, jest również posługiwanie się:

1) nieprzysługującymi lub nieścisłymi tytułami, stopniami albo innymi informacjami o kwalifikacjach pracowników;

2) nieprawdziwymi atestami;

3) nierzetelnymi wynikami badań;

4) nierzetelnymi informacjami o wyróżnieniach lub oznaczeniach produktów lub usług.

Art. 15. 1. Czynem nieuczciwej konkurencji jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku, w szczególności przez:

1) sprzedaż towarów lub usług poniżej kosztów ich wytworzenia lub świadczenia albo ich odprzedaż poniżej kosztów zakupu w celu eliminacji innych przedsiębiorców;

2) nakłanianie osób trzecich do odmowy sprzedaży innym przedsiębiorcom albo niedokonywania zakupu towarów lub usług od innych przedsiębiorców;

3) rzeczowo nieuzasadnione, zróżnicowane traktowanie niektórych klientów;

4) pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży;

5) działanie mające na celu wymuszenie na klientach wyboru jako kontrahenta określonego przedsiębiorcy lub stwarzanie warunków umożliwiających podmiotom trzecim wymuszanie zakupu towaru lub usługi u określonego przedsiębiorcy.

Art. 15. 2. Czyn, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, może polegać w szczególności na:

1) ograniczeniu w istotny sposób lub wyłączeniu możliwości dokonywania przez klienta zakupu u innego przedsiębiorcy;

2) stworzeniu sytuacji powodujących pośrednio lub bezpośrednio narzucenie klientom przez podmioty trzecie konieczności dokonania zakupu u danego przedsiębiorcy lub u przedsiębiorcy, z którym dany przedsiębiorca pozostaje w związku gospodarczym.” 

Reasumując z biznesowego punktu widzenia zachowanie poufności informacji istotnych dla funkcjonowania organizacji może mieć kluczowe znaczenie przy odnoszeniu sukcesu na rynku. Ochrona takich wartościowych informacji przed innymi przedsiębiorcami daje istotną przewagę rynkową posiadaczowi tej wiedzy. Wiedzy dotyczącej wszelkiego rodzaju informacji technicznej w zakresie chociażby innowacyjnego procesu wytwarzania określonego produktu. Również strategii marketingowych oraz handlowych. Można więc stanowczo powiedzieć, że działania szpiegowskie są niebezpieczne nie tylko dla funkcjonowania państwa ale również dla mniejszych jednostek organizacyjnych jakimi są firmy państwowe i prywatne. Dobrze więc aby prawo chroniło firmy nie tylko państwowe ale i prywatne. Warto zwrócić uwagę, że prawo daje również prywatnym przedsiębiorcom takie narzędzie techniczne jak ochrona patentowa informacji. Niestety ochronę patentową można zastosować jedynie w przypadku rozwiązań technicznych. Oczywiście wszelkie rozwiązania prawne chronią przedsiębiorców jedynie przed wywiadem legalnym działającym w granicach prawa i zasad zdrowego rynku. Natomiast żadne zabezpieczenia prawne nie uchronią przed szpiegostwem gospodarczym czyli wywiadem przemysłowym bez zasad i reguł.

Źródło: ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH . Pracodawcy są uprawnieni do przeprowadzania kontroli prawidłowości wykorzystywania przez pracowników zwolnień lekarskich z powodu choroby lub konieczności sprawowania opieki nad osobą trzecią.
Autor: mgr Michał Sokołowski Każdego roku w sektorze prywatnym występuje coraz więcej nadużyć wewnątrz przedsiębiorstw. Mogą to być wszelkie działania na niekorzyść pracodawcy oraz całej organizacji, jak na przykład ogólnie pojęte przestępstwa pracownicze.
  • Świadomość w kwestii zagrożeń na jakie narażona jest każda organizacja zarówno ze strony ataków zewnętrznych jak i wewnętrznych działań pracowników, może uchronić przed dużymi stratami Waszą organizację.
  • Audyt Śledczy- Dochodzeniowy pomaga w przeprowadzeniu kontroli dotyczących nadużyć i umożliwia wdrożenie procesów naprawczych. Pozwala również na zebranie dowodów w celu ukarania sprawców nadużyć.
  • Przeciwdziałanie korupcji, przestępstwom menadżerskim oraz innym nadużyciom pracowniczym gdzie występuje działanie na szkodę pracodawcy. Kontrwywiad gospodarczy i zabezpieczenie przed działalnością nieuczciwej konkurencji.
  • Nieuchronność kary jest ważnym czynnikiem w powstrzymaniu człowieka przed popełnieniem przestępstwa. Ukaranie przestępcy ma wymiar również prewencyjny jako ostrzeżenie dla ewentualnych naśladowców.
Avatar

"Nasze kompetencje nie bazują jedynie na przeszkolonych teoretykach. Nasze kompetencje zbudowane są na praktyce oraz CASE STUDY!"

mgr Michał Sokołowski

Nasz zespół to same ASY z branży bezpieczeństwa

W skład dedykowanych zespołów specjalnych wchodzą byli funkcjonariusze Wydziałów do Walki z Przestępczością Gospodarczą i Korupcją, funkcjonariusze Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Audytorzy Śledczy oraz Prywatni Detektywi. W zakresie bezpieczeństwa wspierają nas byli funkcjonariusze BOR oraz Żołnierze Formozy.